Specificeren van huisstijlsystemen

In mijn vorige blog gaf ik aan hoe belangrijk goed specificeren is, maar ook hoe moeilijk. Sinds de jaren zestig van de vorige eeuw heeft men dan ook naarstig gezocht naar methodieken, methoden, technieken en tools hiervoor, vooral in de softwareontwikkeling. Dat heeft geleid tot specificatietalen (zeer formeel en erg complex) en de aanpak met diagrammen. Want een plaatje zegt vaak meer dan duizend woorden.

Lay-out

En dat is nu juist bij huisstijl(systemen) eigenlijk ook het meest voor de hand liggend. Documenten hebben bij uitstek veel visuele aspecten: pagina lay-out, logo’s en lettertypen om maar een paar zaken te noemen. Of het nu gaat om alleen templates of om een compleet systeem zoals Orange Pepper style: een concept, uitgewerkt in een visueel ontwerp, vormt een uitstekende basis voor de specificatie van de layout en andere opmaakkenmerken.

Intelligentie

Als het gaat om een compleet ”systeem”, waarin bijvoorbeeld ook een koppeling gemaakt wordt naar een centraal systeem met relatiegegevens, besteden we ook uitgebreid aandacht aan die koppelingen, aan eventuele automatische generatie van de inhoud en aan de userinterface. Ook hiervoor zijn plaatjes het aangewezen middel, bijvoorbeel schermafdrukken van de dialoogvensters. Door die gewoon op papier te hebben en te bespreken, komen er belangrijke zaken naar boven:

  • Staan alle zaken erop die straks in een document opgenomen moeten worden?
  • Is er voldoende ruimte om de gegevens in te vullen (zodat geen referentie van 10 tekens in een vakje van 4 posities gewurmd moet worden)?
  • Is de invoervolgorde logisch?
  • Klopt de terminologie (“onze referentie“ of “ons kenmerk” of “onze brief van …”)?
  • Zijn de invulschermen onderling consistent?

Hierbij zijn usage scenarios heel bruikbaar: aan de hand van een voorbeelddocument kun je gewoon op papier het proces ‘naspelen’. Wat moet er ingevuld worden en hoe kan dat het prettigst en meest efficiënt gebeuren.

Nieuwe aanpak

Gebruikelijk geeft een klant opdracht aan een ontwerper om een (nieuwe) huisstijl te ontwikkelen. Soms komt Orange Pepper pas in beeld als alles al ‘klaar’ is. En dan blijkt het ontwerp niet altijd geschikt om templates te maken: bepaalde keuzes kunnen tot complexe templates leiden (lastig bruikbaar en/of duur) of het ontwerp komt niet optimaal tot zijn recht.

Daarom hebben we een aanpak ontwikkeld die begint met een brainstorm en die bij de uitvoering en implementatie ruimte biedt voor voortschrijdend inzicht: de scrum-methode. Hieraan doen alle betrokkenen mee (communicatieafdeling, ontwerpers, gebruikers, templatebouwers, ICT). Het resultaat is enerzijds input (randvoorwaarden) voor de ontwerpers en anderzijds voor de applicatiebouwers, die nu beiden veel gerichter aan de slag kunnen. José kan hier heel veel over vertellen en dat zal ze in een van haar blogs zeker doen.

En testen?

Als laatste tip: besteed al bij de definitie van lay-out en intelligentie meteen aandacht aan het testen. Stel bij elke eis de vragen:

  • Hoe kan ik dit controleren, dus welke test ga ik doen?
  • Wanneer is het goed (of fout), dus wat zijn de testcriteria?

Leg dit vast (liefst in een testlijst die later gebruikt kan worden om de testen uit te voeren en het resultaat vast te leggen). En vergeet niet deze lijst bij te werken als er later toch nog wijzigingen in de specificaties nodig mochten zijn.

Dit is wel een hele korte introductie van het belangrijke en delicate proces ‘testen’. Ik zal er daarom in de komende blogs dieper op in gaan.